Meertekst

vertaalt, redigeert, ordent en schrijft technische teksten

De liefdesbrief

Herfstvakantie! Ik ben heerlijk verdiept in de nieuwste Lucinda Riley, tevens een van haar oudste boeken. Ze schreef het al in 1998 onder een andere achternaam en met een andere titel. Het is een thriller over een fictieve Britse koninklijke familie. Maar een jaar na de dood van lady Di en twee jaar voordat de queen-mum 100 hoopte te worden zat blijkbaar niemand op dit boek te wachten. Bovendien: een koninklijk verhaal met buitenechtelijke kinderen en een troonopvolger die het met een buitenlandse actrice hield ging bij veel Engelsen het voorstellingsvermogen te boven. Het boek is een stille dood gestorven en Lucinda werd in de ban gedaan.

Jaren later, nadat ze onder haar huidige naam was opgekrabbeld en een nieuwe uitgever had, schreef ze de ongekend populaire reeks van de Zeven Zusters en nog enkele andere parels. Ik hou van haar schrijfstijl en observaties, ik hou van haar talent om steeds weer heel gedetailleerd en meeslepend een nieuwe wereld te beschrijven. Groot was de schok toen ze op 12 juni van dit jaar overleed. Hoe moet dat nu met boek acht, het boek waarin alles samen moet komen? Haar zoon zal het ons volgend jaar allemaal vertellen. En tot die tijd behelp ik me dus met De liefdesbrief, die zojuist in het Nederlands is verschenen.

Spoiler: het is een beetje alsof je meewarig naar oude foto’s zit te kijken. De geheime dienst stuurt nog faxen en niemand maakt gebruik van internet. Lucinda waarschuwt al in haar voorwoord uit 2018; het boek is een beetje gedateerd. En dat deze waarschuwing de Nederlandse lezers pas bereikt als ze al overleden is, kon ze natuurlijk ook niet weten. Weird twist.

Het eerste hoofdstuk luidt: ‘Koningsgambiet (openingszet waarbij wit een pion opoffert om een zwarte pion onschadelijk te maken)’. Stomverbaasd blader ik door. Ik ben namelijk ook net begonnen aan de The Queen’s Gambit, dat exact een jaar geleden op Netflix verscheen. Ik ben niet bekend met de schaakwereld en moet de betekenis van alle zetten opzoeken. En nu blijkt dat Riley al 22 jaar eerder een boek schreef aan de hand van al deze schaaktermen. Bizar toeval.

Het verhaal is nog niet wereldschokkend, maar intrigerend genoeg om te willen weten hoe het afloopt. En dus lees ik vol ergernis door. Vol ergernis? Ja, want hoe goed het verhaal misschien ook is, de technische uitvoering van het boek stoort me. Want het is de schrijver die het volledige verhaal uit zijn of haar duim zuigt en vastlegt. Maar daarna komt er een technisch team dat de tekst perfectioneert. De vertalers, de uitgever en de proeflezers zorgen er samen voor dat het boek klopt en lekker wegleest. Bij dit boek heb ik het idee dat er een heel ander team aan heeft meegewerkt dan aan alle voorgaande boeken. Dit boek kraakt en stokt.

Om te beginnen is er de naam Zoe. Waarom heeft zij geen puntjes op haar naam gekregen, of een y aan het einde? De naam Zoe leest in een Nederlandse tekst uitermate onprettig. De tekst leest sowieso niet zo soepel als ik van Lucinda Riley gewend ben. Zo mis ik vaak een witregel. Een witregel geeft even pauze, verplaatst je gedachten van de ene alinea naar de andere. Maar hier? Zit ik net in een ruzie tussen Zoe en Simon, komt James ineens langs – terwijl die toch allang dood is. Zonder witregel ertussen krijgt het verhaal een heel andere wending. Met witregel had ik meteen gezien dat het hier een heel andere scene betrof. Alsof ze hebben willen besparen op witregels zodat het verhaal nog net binnen de kaft past.

Ook staan er lange zinnen in die op het eerste gezicht niet lijken te kloppen, zo vreemd is de constructie. Soms moet ik drie, vier keer een aanloopje nemen voordat blijkt dat de zin dan misschien toch nog klopt, maar soms is er echt een woordje weggevallen. En dan het taalgebruik. Regelmatig denk ik: ‘Dat zegt echt niemand zo in Nederland.’ Voor mijn gevoel is hier absoluut een andere vertaler aan de gang geweest.

Tijdens het lezen moest ik overigens stiekem om mijzelf lachen. Je weet inmiddels dat ik de hele dag aan Van Dale Online gekluisterd ben. Elk onbekend woord en elke associatie zoek ik direct op. Bij een e-book kan je op een moeilijk woord tikken en dan verschijnt meestal de betekenis op het scherm. In dit boek komen helaas onnodig veel moeilijke woorden voor die ik graag even opzoek. En dan merk ik dat mijn vinger alweer richting de papieren bladzijde gaat om erop te tikken!Kortom: de liefdesbrief is een heel aangenaam boek voor de herfstvakantie, mocht je je 20 jaar jonger willen voelen. Maar dan moet je wel je redactionele voelsprieten volledig uitschakelen. Nog een paar hoofdstukken te gaan. Zou het eindigen met schaakmat?

De liefdesbrief
Schuiven naar boven